Hoi, jij hebt vast de workshop op Elfia gevolgd. Op deze pagina kun je nog even op je gemak de workshop nalezen.
Wordt jouw droomwereld werkelijkheid?
Stel: jij schrijft graag fantasy of science fiction, maar hoe bedenk je nou een geloofwaardige wereld waarin je verhaal moet afspelen? Bij fantasy en science fiction wordt al gauw gedacht dat alles zomaar mogelijk is in een verhaalwereld. Maar dat is niet zo. Onlogische zaken, daar prikt je lezer zo doorheen. De waarde van een geloofwaardige omgeving, waarin alles en iedereen een samenhang heeft, is van groot belang. Dus daarom geef ik je de volgende tips.
Verschil tussen Fantasy, Science Fiction (en horror)
Het genre waarvoor je schrijft is van belang. In fantasy leeft de bevolking in de wereld zoals ze is, in SF worden werelden gemaakt en in horror is een wereld vaak van ondergeschikt belang.
In fantasy is de bevolking meestal niet in staat hun omgeving/planeet naar hun hand te zetten. Ze zijn slechts de bewoners en de wereld bepaald hun doen en laten. Bij het maken van een fantasy-wereld werk je van groot naar klein; meso, macro, microniveau. Je bepaalt eerst de grote elementen en dan pas de microscopische details zoals: stedelijke gebieden, woonruimten, bewoners.
In SF is het vaak andersom. Hier kan je juist op klein niveau beginnen bij bijvoorbeeld een gemaakte bevolking die de omgevingen structureert met gebruik van technologie. Op deze manier kan je heel mooi spelen met hun technologische kennis. De bevolking is bijvoorbeeld in staat een ruimteschip te bouwen die een wereld op zich is. Of een complete planeet die is omgebouwd tot wapen.
Hoe zet je een geloofwaardige fantasy wereld op papier?
Stap 1: De Oerknal
Alles begint met een vonk of oerknal. Probeer eens zo ver in de tijd terug te gaan. Ga naar de oorsprong. Bedenk in grote lijnen vanaf de vonk tot aan waar je verhaal begint. Is er bijvoorbeeld landschap of alleen maar water? Zijn er bergen, is er alleen een kasteel omgeven door mist of speelt alles zich onder de grond af? Steeds als je iets bedenkt, stel jezelf dan de vraag: waarom is dit zo ontstaan? Door zover terug in de tijd te gaan, maak je het voor jezelf helder. Uiteraard verzin je meer dan je in je eerste boek zult vertellen, maar het is goed om veel achtergrond voorhanden te hebben.
Stap 2: Tekenen
Ergens moet je beginnen, dus maak voor jezelf een tekening om een indruk te krijgen van het land/omgeving. Werk van groot naar klein: meso, macro en mirconiveau. Zie eerst het totale plaatje, bepaal dan een wereld met natuurwetten en zoom dan steeds iets verder in, totdat je werkt op microniveau, waarbij je de leefregels bepaald van de bevolking.
Stap 3: Periode
Bepaal in welke tijd jouw verhaal/wereld zich afspeelt. Gebruik daarbij voorbeelden die in onze werkelijke geschiedenis hebben afgespeeld.
Stap 4: Ankerpunten
Geef je fantasywereld regels. In fantasy en Sf kan een hoop, maar beslist niet alles. Geef je wereld ‘ankerpunten’ zodat jouw lezer zich met de huidige wereld kan identificeren. Gebruik vooral de bestaande elementen zoals: water, vuur, aarde en lucht. En voeg daar zelf desnoods een element aan toe. Hou vast aan deze ankerpunten. Hergebruik gewoon de dingen die je kent uit het dagelijks leven zoals: transport, het bereiden van eten, het overleven in de natuur. Het kan ontzettend leuk voor jezelf zijn om een vreemde omgeving te bedenken die bestaat uit een roze blob die energie haalt uit de dampen van een groene vulkaan. Het probleem hierbij is dat je zoveel aan je lezers moet uitleggen, dat ze zich al snel zullen gaan vervelen.
Stap 5: Schrijfregels
Zorg voor een gedegen schrijfstijl. Als je wereld al een beetje vreemd is, dan helpt het niet als je ook nog eens heel erg gaat afwijken van de schrijfregels, zoals de 3 acte structuur of de 12 stappen van de held. De beste films en boeken houden zich aan deze structuur, jij ook. Als je dit doet, kun je alsnog binnen deze kaders heel veel kanten op.
Stap 6: Doe maar normaal
Sla niet door. Zorg ervoor dat de dingen die je beschrijft ook theoretisch mogelijk zijn. Verzin geen onuitspreekbare plaatsnamen, extreem gek klimaat, vreemde materialen etc. Doe gek, maar blijf binnen de regels van het schrijven. Zo blijft je verhaal toegankelijk.
Dus bepaal voor jezelf of het gaat om een hele planeet, een bepaald continent of misschien slechts een heel klein stukje van een onbekend land. Ik zou zelf voor het laatste kiezen, om de simpele rede: het verzinnen van een complete planeet is nogal wat. Bedenk wel het totale plaatje vanaf de oerknal, maar beperk je voor een eerste boek bijvoorbeeld tot een portie daarvan. Zo hou je het voor jezelf ook spannend voor je vervolgverhalen.
Brainstorm
Nodig een paar vrienden of familieleden uit en ga eens lekker met elkaar brainstormen. Jouw droomwereld kan zoveel mooier worden als je openstaat voor de invloeden van anderen. Verdeel de volgende rollen aan de aanwezigen en ga lekker aan de slag. Tijdens de brainstorm is niets gek of geen enkele opmerking is slecht. Alles is welkom.
Rollen om te verdelen:
1. Aarde, de bergen en het zand
2. Water, rivieren, meren en zeeën
3. Bomen en planten
4. Natuurverschijnselen
5. Geluiden en geuren
6. Het (mensen) volk
7. Gedrag; zoals wijsheid, kunde, liefde
8. De gewone dieren
9. De wezens; goed of slecht aardig
10. Het conflict; haat en nijd
Veel succes en plezier met het bedenken van je wereld.
.